|
1 - Kadının kocası onu bairi veya
rec'î boşama ile boşadığı ya da karı ile koca bir başka yol ile
biribirinden ayrıldıkları zaman, eğer kadın hür ise iddeti üç kere aybaşı
halini görmektir.
Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
"Boşanan kadınlar üç (kuru) aybaşı müddeti
beklerler."
(Bakara: 228)
Yukarıdaki âyeti kerimede geçen "Kuru"
kelimesi aybaşı hali manasındadır.
Falıma
bintü Habis (r.a)'dan rivayete göre
Rasulullah
(s.a.s) şöyle demiştir:
"Kuru
günlerinde namazını kılma."
(Ebu Davud, Nesei)
Bu
hadisten anlaşılıyor ki "kuru" aybaşı hali anlamındadır.
2 - Çocuk yahut yaşlı olduğu için
aybaşı halini göremeyen kadının iddeti üç aydır.
Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
"Kadınlarınız içinde ay hali görmekten
kesilenler ile henüz ay hali görmemiş olanların iddetlerini tayin
edemezseniz, bilinki onların iddet beklemesi ‘üç aydır."
(Talak: 4)
3- Gebe olan kadının iddeti
de doğum yapmasıdır.
Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
"Gebe
olan kadınlar da, doğum yapmakla iddet süreleri biter."
(Talak: 4)
4- Kocası ölen kadının, iddeti de,
eğer kadın hür olursa dört ay on gündür.
Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
"İçinizde ölenlerin bıraktıkları eşler, dört
ay ongün beklerler."
(Bakara: 234)
5- Eğer kocası ölen kadın
gebe olursa ister hür,istere cariye olsun iddeti doğum yapmasıdır.
Ebu
Hureyre (r.a)'den;
Ebu
Seleme ile İbni Abbas buluşmuşlardı. Kocasının ölümünden bir kaç gün sonra
doğum yapmış olan kadının meselesi üzerinde konuşuyorlardı. İbni Abbas:
"Bu
kadının iddeti en uzun iddettir" dedi. Ebu Seleme ise:
"Nasıl
olur? Kadın doğumunu yaptı" şeklinde konuştu. Ebu Hureyre:
"Ben
kardeşimin oğlunun görüşündeyim" dedi. Bunun üzerine meseleyi sormak
için Rukeyb'i, Ümmü Seleme’ ye gönderdiler. Rükeyb dönünce dedi ki:
"Sübey'a
Eslemiyye kocasının ölümünden bir kaç gün sonra doğum yaptı. Bunu
Rasulullah (s.a.s)'e anlatınca,
Rasulullah
(s.a.s):
"İstersen
evlenebilirsin" buyurdular."
(Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesei)
6- İmam Ebu Hanife ile İmam
Muhammed'e göre: Eğer kocası hasta iken boşanan kadın daha iddeti
bitmemişken kocası ölürse, boşanma iddeti ile ölüm iddetinden hangisi daha
uzunsa onu beklemesi gerekir.
İmam Ebu
Yusuf ise: "İddeti üç kere aybaşı halini görmektir" demiştir.
Yâni; eğer kadın bain, ya da üç talak ile boşanmış ise böyledir.
Rec'i
talak ile boşanan kadının iddeti ise her üç imamın ittifakıyla ölüm
iddetidir.
7- Fasid nikâh ile evlenen kadın
ile, yanlışlıkla kendisiyle cinsel ilişkide bulunulan kadının iddeti,
ayrılmada da, ölümde de aybaşı hali iddetidir.
8- Eğer kişi karısını aybaşı
halinde boşarsa, içinde bulunduğu aybaşı hali iddetinden sayılmaz. Zira,
iddet üç kez tam aybaşı halini görmektir. Kadının içinde bulunduğu aybaşı
hali ise bir kısmı daha önce geçtiği için tam değildir.
9- Boşanan kadının iddeti boşanma
tarihinden, kocası ölen kadının iddeti de ölüm tarihinden itibaren başlar.
Kadın, iddet süresi geçinceye kadar boşandığını, yahut kocasının öldüğünü
bilmese de iddeti bitmiş olur.
Zira
iddeti gerektiren sebeb ya boşanma ya ölümdür. Bunun için boşanma ile ölüm
hangi tarihte vuku bulursa iddet o tarihten itibaren başlamış olur.
İbni
Ömer (r.a) şöyle demiştir:
"Kadının
iddeti kocasından boşandığı günden itibaren başlar. Kocası ölen kadının
iddeti ise kocası öldüğü günden itibaren başlar."
(İbni Ebi Şeybe Sahih senedle rivayet etti.)
Beyhaki'de
Ali (r.a)'den, Taberani'de İbni Mes'ud (r.a)'den bunun gibi rivayetler
vardır.
10- Eğer kadın: "Benim
iddetim bitmiştir" kocası da "Bitmemiştir" dese, kadının
yemin ederek söylediği söz geçerlidir.
11- Eğer bir kadın aybaşını
görmediği için aylarla iddetini beklerken aybaşı halini görürse, aylarla
olan iddetinden beklediği günler boşa gidip yeniden aybaşı iddetini
beklemesi gerekir. Eğer kadın iki kez aybaşı halini gördükten sonra aybaşı
halinden kesilirse aylarla olan iddeti beklemesi gerekir. Zira asıl ile
aslın bedeli bir arada olamaz.
|
