Hocası Hatem-i Asam,
büyük âlim Şakik’e sorar:
-Evladım, 30 yıldır
benim yanımdasın, benden ne öğrendin? Şakik Hazretleri şöyle cevap verdiler:
- Efendim sizden
yalnız 8 mesele örendim. Hatem-i Asam
tekrar:
-İnna Lillah, bu
kadar yıldır yalnız 8 mesele mi öğrendin?
-Evet efendim şu 8 meseleyi öğrendim.
-Peki onlar nelerdir?
Merak ettim.
1- Herkesin baktım
ki, çeşitli dostları, arkadaşları var. Fakat hepsi mezarda bitiyor, (gerş
dönüyor) Bende amellerimi dost edindim. (Benimle gelecek olan amellerimdir)
2- Allah’ın azametinden korkup nefsinin kötü
arzularını ve isteklerini alıkoyanın varacağı yer cennettir. Mealindeki Naziat suresi 40-41
ayetlerini düşündüm. Nefsimi ve arzularımı yenmeye çalıştım. Ve bu surette
Allah’a itaate devam eyledim.
3- Baktım ki herkes
elinde sermayesini koruyor, kasalarda saklıyor, kaybolmaması için her yola
başvuruyor. Bende Allah’ın ”Sizin elinizdeki her şey tükenecek ancak Allah
katında olan bakidir.”(Nahl 96) ayetini düşündüm. Ben de, kaybolmaması için
tüm varlığımı Allah’a harcadım ve ona emanet ettim.
4- Baktım ki,
insanların çoğu mal, şeref ve nesep aramaktadır. Analdım ki bunlar bir şey
değil. ”Allah katında en
değerliniz en takva olanınızdır.”(Hucurat 13) ayetini düşündüm. Diğerlerini değil,
Allah katında olanı seçtim.
5-Baktım ki
insanların çoğu birbirine saldırıyor. Sebebini hasetlikte, çekememezlikte
buldum. ”Biz onların dünya
hayatındaki geçimini taksim ettik.” Ayetini düşündüm. Anladım,
Allah’ın taksimine razı oldum. Artık kimseye haset ve çekememezlik yapmadım.
6- İnsanların
birbirini düşmanlıktan öldürdüğünü gördüm. Hazreti Allah’ın ”Sizin asıl düşmanınız şeytandır. Onu düşman
tanıyınız.”(Fatır
6) ayetini düşündüm. Asıl düşmanımı tanıdım. Mücadelemi onunla yaptım.
7- baktım ki insanlar
bir lokma için helal haram demeden her türlü zillete katlanıyorlar. ”Tüm yaratılanların rızkı Allah tarafındandır.”(Hud 8) ayetini düşündüm. Rızkıma
Allah’ın kefil olduğunu anladım.
8- baktım ki,
insanların çoğu servetine, sıhhatine, insanlara güvenip onlara bel
bağlamaktadır. ”Allah’a
tevekkül edene (güvenene) Allah yeter” Ayetini düşündüm. Bende fanilere
değil Allah’a güvendim. O bana yeter dedim. Diye hocasına cevap verdi.
Bunun üzerine hocası;
Allah seni muvaffak
etsin. Doğrusu ben Kur’an, İncil, Zebur, tevrat’ı tahkik ettim. Tüm hayırlı
işler bu 8 mesele üzerinedir. Bu 8 meseleyi
tatbik eden tüm kitabı tatbik etmiş gibidir, kurtulur. Buyurdu.
____
İhya-i Ulumiddin c1 s167 den
