SEHİV SECDESİ (YANILMA SECDESİ)

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

SEHİV SECDESİ (YANILMA SECDESİ) SEHİV SECDESİNİ GEREKTİREN HALLER SEHİV SECDESİNİN YAPILIŞI SEHİV SECDESİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER Hükmü: Sehiv secdesi, meydana gelen herhangi bir eksikliğin yerine geçtiği için vâcibtir. SEHİV SECDESİNİ GEREKTİREN HALLER 1- Namazda vacibin yanlış yapılması halinde. 2- Bir vacibin unutularak terkedilmesi halinde. 3- Namazın bir rüknünün unutularak terk edilmesi halinde. Rükün yerine getirildikten sonra sehiv secdesi yapılır. Örneğin; Unutularak fatiha, kunüt duası veya teşehhüdlerden birinin okunmaması, bayram namazı tekbirlerinin unutulması, imamın kıraati gizli olan bir namazda sesli, sesli olan bir namazda gizli olarak okuması sehiv secdesi yapmayı gerektiren hallerdir. SEHİV SECDESİNİN YAPILIŞI Selâm verdikten sonra iki kez secde yapılır. Sonra oturup (Ettehiyyâtü ve Salavâtı şerife) okunur ve tekrar selâm verilir. Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu: "Her bir sehiv için selâmdan sonra iki kez secde edilir.” (Ebu Davud, Nesei, İbni Mace, Ahmed)îbni Huzeyme bu hadis için Sahih dedi. İmran b. El-Husayn (r.a) şöyle demiştir: Rasulullah (s.a.s) ikindinin üçüncü rekatında selam verdikten sonra kalkıp odasına girdi. Bunun üzerine uzun elli bir adam kalkıp: ”Ey Allah’ın Rasulü! Namaz kısaltıldı mı?”‘diye sorunca Rasulullah (s.a.s) öfkeli bir halde çıkıp bırakmış olduğu rekatı kıldı ve selam verdikten sonra iki sehiv secdesi yaptı, tekrar selam verdi. (Müslim, Ebu Davud, Ahmed) “Rasulullah (s.a.s) selam verip konuştuktan sonra iki sehiv secdesi yaptı.” (Müslim) SEHİV SECDESİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 1- İmama sehiv secdesi vacib olursa cemaatin de imam ile beraber sehiv secdesi apması gerekir. Fakat imam sehiv secdesi yapması gerektiği halde yapmazsa ce maatin sehiv secdesi yapmaları gerekmez. Cemaatten bi risi sehiv secdesi gerektiren durumlardan birisini yaparsa; o kişi, imam ve cemaat sehiv secdesi yapmazlar. Çünkü cemaatin imama uymaları gerekir, imamın cemaate değil . Ömer (r.a)’den Rasulullah (s.a.s)’in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:”İmamın arkasında namaz kılana sehiv secdesi vacip değildir. İmam unutursa hem kendisine hem de arkasında namaz kılan cemaate sehiv secdesi gerekir.” (Tirmizi, Beyhaki) 2- Bir kimse birinci teşehhüde oturmayı unutup ayağa kalkar ve de tam ayağa kalkmamışken bunun far kına varırsa, eğer oturmaya daha yakın bir durumda ise hemen oturur, değilse oturmaz. Fakat bir vacibi terk ettiği için selam verdikten sonra sehiv secdesi yapar. Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu: ”İmam iki rekat kılıp (kadeye oturmadan) kalktı ğı vakit tam doğrulmadan önce (kadeyi) yapmadığını ha tırlarsa otursun, tam doğrulmuşsa, oturmayıp (selamdan sonra) iki sehiv, secdesi yapsın.” Zayıf hadis.(Ebu Davud, İbni Mace, Ahmed, Beyhaki, Dare Kutni) 3- Bir kimse namaz içinde kaç rekat kıldığında tereddüde düşerse kendisince hangi ihtimal daha kuvvetli ise ona göre namazını kılar. Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu: ”Namazında şüpheye düşen kimse kanaatince doğru olanı seçsin. Ve namazını tamamlayıp selam verdikten sonra sehiv secdesi yapsın.” (Buhari, Müslim) 4- Bir kimse namaz içinde (üç mü, dört rekat mı) diye tereddüt ederse ve bir tarafı ağır basan herhangi bir kararı yoksa o zaman azı tutar. Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu: ”Namazında tereddüde düşüp üç rekatmı, dört mü kıldığını bilemeyen kimse az olan tarafı tutsun.” (Tirmizi, İbni Mace, Ahmed, Hakim) Tirmizi bu hadis için Hasen-Sahih dedi. 5- Bir kimse ikinci (ettehiyyatü’yü) okumak için oturmayı unutup beşinci rekata kalktıktan sonra farkına varırsa, eğer daha secdeye varmamışsa rekatı sürdürmekten vazgeçip hemen oturuşa döner ve bir vacibi geciktirdiği için sehiv secdesini yapar. Eğer secdeye vardıktan sonra farkına varırsa farz namazı bozulmuş olur. Kıldığı namaz nafile namaz yerine geçer ve beş rekatı altıya tamamlar. Farz namazının bozulma sebebine gelince; çünkü bu kimse farz olan namazının rükunlarını tamamlamadan sünnet kılmaya başlamış gibidir. 6- Bir kimse dördüncü rekatın sonunda bir (teşehhüd) miktarı oturduktan sonra unutup ayağa kalkarsa, eğer farkına vardığı zaman daha beşinci rekatın secdesine varmamış ise hemen oturur ve selam verir. Eğer beşinci rekatı secde ile bağladıktan sonra farkına varırsa bir rekat daha ekler, farzı tamam olur. Zira beşinci rekata kalkarken, yapılması gerekli olan şeylerden yalnız selam kalmıştı. Selam da farz olmadığı için onu terk etmekle namaz bozulmaz. Bir rekat eklemeye gelince; çünkü Rasulullah (s.a.s) bir rekat nafile kılmaktan nehyetmiştir. (Ebu Ömer b. Abdulber “temhid” kitabında rivayet etti. Zayıf bir senedle) Altıncı rekatı kıldıktan sonra sehiv secdesi yapmak müstehaptır.